Żałoba

Czym jest żałoba?

Żałoba to emocjonalna reakcja na utratę bliskiej osoby lub czegoś ważnego. Jest to naturalna reakcja na śmierć, rozwód, utratę pracy i inne poważne zmiany w życiu. Chociaż każdy przeżywa żałobę inaczej, istnieje pięć etapów opisanych w DSM-5. Zrozumienie tych etapów może pomóc Ci poradzić sobie z własnym smutkiem lub wesprzeć kogoś innego, kto jest w żałobie.

Jak przebiega żałoba?

  1. Pierwszym etapem żałoby jest szok i niedowierzanie. Występuje on zaraz po tym, jak dowiesz się o śmierci lub innym traumatycznym wydarzeniu, które spowodowało twój niepokój. Możesz odczuwać odrętwienie, dezorientację i zaprzeczenie podczas tego etapu, który może trwać przez kilka dni lub tygodni po nadejściu pierwszych wiadomości.
  2. Drugi etap obejmuje takie uczucia, jak smutek, złość i poczucie winy, określane zbiorczo jako tęsknota/poszukiwanie/tęsknota. Podczas tej fazy powszechne jest poszukiwanie odpowiedzi na pytanie „Dlaczego to się stało?”. Możesz również szukać sposobów, aby połączyć się z utraconą ukochaną osobą poprzez wspomnienia – może to być wszystko, od oglądania starych zdjęć do odwiedzenia miejsc w których byliście razem, lub częste odwiedzanie grobu.
  3. Trzeci etap składa się z depresji, której towarzyszy rozpacz nad tym, co zostało utracone, ale także akceptacja, że nie można tego zmienić, bez względu na to, jak bardzo chcielibyśmy inaczej. Tutaj prawdopodobnie doświadczysz intensywnych emocji, w tym głębokiego smutku wraz z objawami fizycznymi, takimi jak zmęczenie spowodowane wyczerpaniem od płaczu.
  4. Czwarta faza obejmuje budowanie nowego, gdzie osoby, które poniosły dotkliwą stratę zaczynają reorganizować swoje życie bez tych, których stracili, zaczynają odbudowywać rutynę, znajdują nowe źródła komfortu, szukają przyjaciół, członków rodziny, którzy rozumieją przez co przechodzą.
  5. W końcu przychodzi czas na akceptację, gdzie osoba stopniowo dostosowują się z powrotem do normalności, akceptując zarówno pozytywne, jak i negatywne aspekty związane z życiem bez osoby, której miejsce kiedyś było drogie. W tym momencie osoba powinna być w stanie ruszyć do przodu, robiąc plany na przyszłość, jednocześnie z sentymentem wspominając przeszłość, nie pozwalając, by strata zdefiniowała ją całkowicie.

Proces żałoby jest trudny i wygląda inaczej dla każdej osoby, ponieważ wszyscy inaczej doświadczamy bólu. Niektórzy ludzie mogą czuć się przytłoczeni smutkiem, podczas gdy inni mogą odczuwać odrętwienie lub całkowite odcięcie się od emocji – obie te reakcje są normalne!

Ile trwa żałoba?

Trudno jest określić, jak długo trwa żałoba, ponieważ nie ma na to jednoznacznej odpowiedzi, a doświadczenia każdej osoby są inne. Czas trwania żałoby różni się u poszczególnych osób w zależności od indywidualnych okoliczności i osobistych strategii radzenia sobie.

Początkowe etapy żałoby są często intensywne, z takimi uczuciami jak szok, niedowierzanie czy poczucie winy, które są powszechne w tym okresie bezpośrednio po śmierci. W tym czasie można mieć wrażenie, że żyje się w zawieszeniu – nie można iść do przodu, ale też nie można się cofnąć – podczas gdy umysł próbuje nadać sens temu, co się stało i odpowiednio się dostosować. Ten etap trwa zazwyczaj kilka tygodni lub miesięcy, zanim emocje zaczną się uspokajać do bardziej przystępnych poziomów, które pozwalają na ponowne podjęcie takich czynności życiowych jak praca czy spotkania towarzyskie.

Jednak nawet po upływie tych pierwszych kilku tygodni, wiele osób kontynuuje odczuwanie smutku przez znacznie dłuższy okres – czasami latami – z powodu różnych wyzwalaczy, które powodują, że wspomnienia związane ze zmarłym powracają niespodziewanie; może to być data rocznicy, usłyszenie ulubionej piosenki w radiu itp. Nie oznacza to jednak, że nie ma postępu: Żałoba wiąże się z uzdrowieniem w czasie, więc chociaż ból może nadal istnieć w pewnych okresach przez całe życie po tym rzeczy powinny w końcu stać się łatwiejsze.

Jak radzić sobie z żałobą?

Radzenie sobie z żałobą nie jest łatwe, ale są pewne kroki, które można podjąć, aby pomóc sobie poradzić z uczuciami:

  • Uznaj swoje uczucia: Pozwól sobie na czas i przestrzeń dla swoich emocji bez osądzania. Daj sobie pozwolenie na przeżywanie żałoby w jakikolwiek sposób, który będzie dla Ciebie najlepszy, czy będzie to rozmowa o tym, jak się czujesz z przyjaciółmi/rodziną, zapisywanie tego, co przychodzi Ci do głowy na papierze lub angażowanie się w działania takie jak joga/medytacja itp.
  • Rozmawiaj z innymi: Rozmowa o naszych doświadczeniach pomaga nam lepiej je zrozumieć, więc nie wahaj się sięgnąć po nią gdy tego potrzebujesz! Dzielenie się historiami o tych, którzy odeszli pozwala nam na wspominanie ich z sentymentem i uhonorowaniem ich pamięci.
  • Samoopieka: Dbanie o siebie podczas tego trudnego okresu jest niezbędne – upewnij się, że zaspokojone są podstawowe potrzeby, takie jak pożywne jedzenie, dobry sen, aktywność fizyczna (jeśli to możliwe). Może to obejmować wychodzenie do natury, słuchanie muzyki, czytanie książek itp. Wszystko, co pielęgnuje twoją duszę i przynosi spokój powinno być priorytetem!

Jak pomóc dziecku, które doświadcza żałoby?

Jako rodzice wszyscy chcemy chronić nasze dzieci przed bólem i cierpieniem. Ale kiedy dziecko doświadcza żalu po stracie bliskiej osoby, może być trudno wiedzieć, jak najlepiej pomóc mu poradzić sobie z emocjami. Ważne jest, abyśmy jako opiekunowie zapewnili wsparcie i wskazówki, aby nasze dzieci mogły wyleczyć się z takiego doświadczenia.

Oto kilka wskazówek, jak można pomóc dziecku w żałobie:

  • Uznaj ich uczucia – Niech Twoje dziecko wie, że to w porządku, że czuje smutek lub złość z powodu tego, co się stało i zachęć je do wyrażenia tych uczuć bez osądzania lub krytyki.
  • Zapewnij pocieszenie – Zaoferuj kontakt fizyczny, taki jak przytulenie, uściski czy trzymanie za rękę, jeśli dziecko tego potrzebuje. Pomaga to stworzyć poczucie bezpieczeństwa w trudnych chwilach. Dodatkowo, słuchaj uważnie, kiedy chcą rozmawiać o osobie, która odeszła – to da im znać, że rozumiesz, przez co przechodzą i jesteś dla nich wsparciem, bez względu na to, co wydarzy się dalej w ich życiu.
  • Daj przestrzeń – Szanuj prywatność swojego dziecka, nie naciskając zbyt mocno, gdy próbujesz uzyskać informacje od niego dotyczące jego emocji; pozwól mu przetwarzać rzeczy w swoim własnym tempie, by nie czuło się przytłoczone.
  • Szukaj profesjonalnej pomocy – W razie potrzeby zasięgnij porady specjalistów (psychologów, psychoterapeutów, psychotraumatologów) którzy specjalizują się w rozwiązywaniu problemów związanych z żałobą. Eksperci ci przeszli rozległe szkolenie w zakresie takich sytuacji jak te.

Kiedy zgłosić się po profesjonalną pomoc w żałobie?

Najważniejszym czynnikiem decydującym o tym, czy należy zwrócić się do psychologa, psychoterapeuty, psychiatry jest to, jak długo trwa okres żałoby. Jeśli czujesz, że utknąłeś w swoim smutku na dłużej niż dwa miesiące – lub jeśli intensywność twoich uczuć wydaje się rosnąć, a nie maleć – być może nadszedł czas, aby porozmawiać z profesjonalistą.

Inne oznaki, które wskazują na to, że można skorzystać z pomocy psychologa to m.in:

  • Poczucie oderwania od przyjaciół lub członków rodziny;
  • Trudności w wykonywaniu codziennych zadań;
  • Zauważanie zmian w nastroju, takich jak depresja, niepokój, poczucie winy, złość itp.

Żałoba nie jest łatwa – ale posiadanie kogoś, kto rozumie, przez co się przechodzi, może zrobić różnicę!


Umów się na wizytę  Zadzwoń – 662 617 610


Do kogo można się zgłosić?

mgr Klaudia Kołpak
psycholog, psychoterapeuta poznawczo-behawioralny w trakcie szkolenia
mgr Ewa Nosal
psycholog, psychotraumatolog, specjalista terapii uzależnień
mgr Katarzyna Piasecka
pedagog resocjalizacji, certyfikowany specjalista terapii uzależnień
mgr Beata Szczygieł
psychoterapeutka, trener umiejętności psychospołecznych, life coach
mgr Karolina Miś
psycholog, specjalista psychoterapii uzależnień, psychoterapeutka psychodynamiczna w trakcie szkolenia
mgr Artur Scisłowski
psycholog, trener umiejętności psychospołecznych, psychoterapeuta Gestalt
mgr Olga Kostecka
magister psychologii, psychotraumatolog, terapeuta EMDR, specjalista psychoterapii uzależnień
mgr Edyta Sielawa
psycholog, psychoterapeuta
mgr Agnieszka Pikulska
psycholog, certyfikowana specjalistka psychoterapii uzależnień, psychoterapeutka Gestalt w trakcie 4 letniego szkolenia
mgr Kamila Włodarczyk
psycholog, psychoterapeuta, specjalista psychoterapii uzależnień i współuzależnienia